Koncepcja chrześcijańska pochodzenia religii

5/5 - (4 votes)

Wstęp

Na płaszczyźnie teologicznej odpowiedź na pytanie powstania świata, człowieka, itp. znajduje się na kartach Pisma Świętego[1]. Pytając o początek świata w Biblii czytamy: „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód, a Duch Boży unosił się nad wodami”[2].

I tak Bóg stwarzał; niebo, ziemię, wodę; dzień, noc; faunę i florę, a na końcu stworzył człowieka jako mężczyznę i kobietę.

Pytając o początek i sens stworzenia, człowiek wierzący w Boga znajdzie odpowiedź na kartach Pisma Świętego. To, że człowiek jest religijny, wynika z jego natury. Bóg stworzył człowieka i zaszczepił w nim pragnienie zbliżenia się do Niego (szczególnie po upadku pierwszych ludzi), a wszelkie te pragnienia możemy nazwać postawami religijnymi.

O Bogu mówił człowiek, którego istnienie potwierdzone zostało historycznie, zwany Jezus Chrystus, urodzony w Nazarecie ok. 2000 lat temu. Dla chrześcijan Jezus jest Bogiem i oddają mu cześć. Wszelką filozofię życia zapisaną w Nowym Testamencie przekazał Jezus, a chrześcijanie uznając, że jest to słowo pochodzące od samego Boga, znajdują wskazówkę i odpowiedź na pytania związane z własną egzystencją.

Boża Prawda ukazana nam w Piśmie świętym i właściwie tłumaczona przez nauczanie Kościoła jest sama w sobie zrozumiała, odznacza się bowiem taką logiczną spójnością, że jawi się jako autentyczna dziedzina wiedzy.

Teologię (jako naukę o Bogu i wierze) można podzielić na trzy działy:

  1. Teologia dogmatyczna;
  2. Teologia fundamentalna;
  3. Teologia moralna.

Teologia dogmatyczna musi umieć wyrazić uniwersalny sens tajemnicy Boga w Trójcy Jedynego oraz ekonomii zbawienia zarówno w sposób narracyjny, jak i przede wszystkim w formie argumentów. Musi to zatem uczynić posługując się ukształtowanymi w sposób krytyczny pojęciami, które są powszechnie komunikowalne.

Teologia fundamentalna jako dyscyplina ma za zadanie uzasadnianie wiary. Stara się usprawiedliwić relację między wiarą a refleksją. Istnieją prawdy dostępne poznaniu naturalnemu, a zatem filozoficznemu. Poznanie ich stanowi niezbędny warunek przyjęcia Bożego Objawienia. Badając Objawienie i jego wiarygodność, a zarazem odpowiadający mu akt wiary, teologia fundamentalna winna wykazać, jak w świetle poznania uzyskanego dzięki wierze można dostrzec pewne prawdy, do których rozum dochodzi już w drodze samodzielnego poszukiwania.

Ewangelia i pisma apostolskie zawierają zarówno ogólne zasady chrześcijańskiego postępowania, jak i przepisy szczegółowe. Aby stosować je w konkretnych okolicznościach życia osobistego i społecznego, chrześcijanin musi umieć posługiwać się w pełni swoim sumieniem i wykorzystywać swą zdolność rozumowania. Oznacza to, innymi słowy, że teologia moralna musi odwoływać się do właściwie uformowanej filozoficznej wizji natury ludzkiej i społeczeństwa, a także ogólnych zasad rządzących wyborami etycznymi.

Powyższe informacje – znajdujące się w encyklice: Fides et Ratio – wskazują, że do tłumaczenia Objawienia niezbędnym narzędziem była i jest filozofia.

Pismo Święte jako źródło teologicznej odpowiedzi na pytania o początek

Chrześcijańska odpowiedź na pytanie o pochodzenie świata i człowieka znajduje swoje fundamenty w Piśmie Świętym, szczególnie w Księdze Rodzaju, która opisuje akt stworzenia jako wyraz Bożej miłości i wszechmocy. Tekst ten nie jest jedynie narracją historyczną, lecz również teologicznym przesłaniem, ukazującym sens istnienia świata i miejsca człowieka w stworzeniu. Akt stworzenia przez Boga, opisany w symbolicznych siedmiu dniach, podkreśla harmonię, celowość oraz porządek w kosmosie, który wynika z Bożego zamysłu.

Z chrześcijańskiej perspektywy człowiek, jako korona stworzenia, został obdarzony wolną wolą, rozumem oraz pragnieniem szukania Boga. Ta wrodzona potrzeba religijności jest nieodłącznym elementem ludzkiej natury i stanowi fundament relacji człowieka z Bogiem. Po upadku pierwszych ludzi ta relacja została zakłócona, ale nie zniszczona. Chrześcijaństwo naucza, że historia zbawienia jest nieustannym procesem przywracania pierwotnej jedności między Stwórcą a Jego stworzeniem.

Objawienie w osobie Jezusa Chrystusa

Kluczowym wydarzeniem w chrześcijańskiej koncepcji religii jest wcielenie Jezusa Chrystusa. Chrześcijaństwo głosi, że Bóg, pragnąc odnowić zerwaną więź z ludzkością, przyszedł na świat w osobie Jezusa, by objawić swoją miłość i doprowadzić człowieka do zbawienia. Jezus, poprzez swoje nauczanie, życie, śmierć i zmartwychwstanie, stał się pełnią objawienia Boga i fundamentem chrześcijańskiej wiary.

Nowy Testament zawiera nie tylko historyczne świadectwa życia Jezusa, ale również uniwersalne zasady moralne i duchowe, które są drogowskazem dla wierzących. Chrześcijańska teologia podkreśla, że prawda o Bogu i człowieku została objawiona w sposób ostateczny w Jezusie Chrystusie, a jej kontynuacją jest życie wspólnoty Kościoła.

Rola teologii w rozumieniu religii

Teologia chrześcijańska, jako nauka o Bogu i wierze, stanowi narzędzie refleksji nad Objawieniem i jego znaczeniem dla współczesnego człowieka. Podział na teologię dogmatyczną, fundamentalną i moralną pozwala na wszechstronne badanie różnych aspektów wiary.

Teologia dogmatyczna

Teologia dogmatyczna koncentruje się na kluczowych prawdach wiary, takich jak Trójca Święta, Wcielenie czy Zmartwychwstanie. Jej zadaniem jest wyrażanie tych tajemnic w sposób zrozumiały i komunikatywny, przy jednoczesnym zachowaniu ich głębi i uniwersalności. Współczesna teologia dogmatyczna korzysta z języka filozofii, nauk przyrodniczych i humanistycznych, aby tłumaczyć i rozwijać rozumienie prawd wiary w zmieniającym się świecie.

Teologia fundamentalna

Teologia fundamentalna zajmuje się uzasadnianiem wiary i dialogiem między wiarą a rozumem. Jej celem jest pokazanie, że wiara chrześcijańska nie jest irracjonalnym przekonaniem, ale opiera się na Objawieniu, które harmonizuje z ludzkim poszukiwaniem prawdy. W kontekście współczesnych wyzwań, takich jak sekularyzm czy relatywizm, teologia fundamentalna pełni kluczową rolę w obronie wiary i jej wiarygodności.

Teologia moralna

Teologia moralna łączy wiarę z praktyką życia codziennego. Opierając się na Ewangelii i tradycji Kościoła, formułuje zasady etyczne, które pomagają chrześcijaninowi podejmować decyzje zgodne z jego wiarą. Współczesna teologia moralna uwzględnia także różnorodne konteksty społeczne i kulturowe, oferując wskazówki w dziedzinach takich jak bioetyka, sprawiedliwość społeczna czy ochrona środowiska.

Filozofia jako narzędzie teologii

Chrześcijańska teologia od zawsze korzystała z narzędzi filozoficznych, które pozwalały na pogłębianie rozumienia wiary. Już ojcowie Kościoła, tacy jak św. Augustyn czy św. Tomasz z Akwinu, wykorzystywali filozofię grecką do wyrażania prawd chrześcijańskich. Współczesne nauczanie Kościoła, wyrażone m.in. w encyklice Fides et Ratio, podkreśla, że filozofia i teologia są komplementarnymi ścieżkami w poszukiwaniu prawdy. Filozofia dostarcza narzędzi analizy i argumentacji, które są niezbędne do rozumienia Objawienia i jego zastosowania w życiu.

Religia jako odpowiedź na pragnienie Boga

Chrześcijańska koncepcja religii wychodzi od założenia, że człowiek został stworzony z wrodzonym pragnieniem Boga. Ta tęsknota, zakorzeniona w ludzkiej naturze, wyraża się w poszukiwaniu sensu życia, dobra i prawdy. Chrześcijaństwo, opierając się na Objawieniu, oferuje pełną odpowiedź na te pytania, wskazując na Boga jako źródło i cel ludzkiego życia.

Religia w tej perspektywie nie jest jedynie zbiorem rytuałów czy doktryn, ale drogą prowadzącą do pełni życia w jedności z Bogiem. Chrześcijańska wizja religii łączy wiarę, rozum i miłość, ukazując, że prawdziwe poznanie Boga dokonuje się przez relację z Nim, wyrażaną w modlitwie, sakramentach i życiu w zgodzie z Ewangelią.

Koncepcja chrześcijańska pochodzenia religii opiera się na wierze w Boga jako Stwórcę i Zbawiciela, który objawił się w historii ludzkości. Teologia, jako narzędzie refleksji nad tym Objawieniem, pełni kluczową rolę w pogłębianiu zrozumienia wiary i jej zastosowania w życiu współczesnego człowieka. Chrześcijaństwo, łącząc wiarę i rozum, oferuje spójne i uniwersalne odpowiedzi na fundamentalne pytania o sens istnienia, naturę człowieka i relację z Bogiem. W ten sposób staje się nie tylko religią, ale również drogą życia prowadzącą do pełni zjednoczenia z Bogiem.


[1] Pismo Święte, z którego korzystam i z którego będę cytował fragmenty to: Biblia Tysiąclecia. Wydawnictwo Pallottinum, Poznań – Warszawa 1980

[2] Rdz 1, 1 – 2